Nguồn gốc Cộng hòa Ả Rập Thống nhất

Từ năm 1957, Syria đứng bên bờ vực bị lực lượng cộng sản soán ngôi quyền lực. Nước này khi đó có đảng cộng sản được tổ chức tốt, trong khi tham mưu trưởng quân độiAfif al-Bizri lại là một nhân vật có cảm tình với chủ nghĩa cộng sản.[4] Tổng thống Gamal Abdel Nasser của Ai Cập cho phái đoàn Syria - bao gồm cả Tổng thống Shukri al-Quwatli và Thủ tướng Khaled al-Azem - rằng họ cần phải loại trừ những người cộng sản khỏi chính phủ; tuy nhiên, phái đoàn bác lại và cảnh báo tổng thống Ai Cập rằng chỉ khi nào Syria liên minh hoàn toàn với Ai Cập thì mới chấm dứt được "mối họa cộng sản".[4] Theo chính trị gia Abdel Latif Boghdadi, Nasser phản đối liên minh hoàn toàn với Syria mà muốn hợp thành liên bang với nước này hơn. Tuy vậy, việc đó đối với Nasser lại không đáng sợ bằng một "cuộc tiếp quản của cộng sản" nên đã đồng ý hợp nhất hoàn toàn với Syria.[4] Sức mạnh ngày càng gia tăng của Đảng Cộng sản Syria dưới sự lãnh đạo của Khalid Bakdash đã gây lo ngại cho đảng Ba'ath cầm quyền - vốn đang phải gánh chịu cuộc khủng hoảng nội bộ do các thành viên chủ chốt nóng lòng tìm cách thoát thân.[4] Chính phủ dân chủ lên nắm quyền ở Syria kể từ sau cuộc đảo chính quân sự lật đổ chế độ Adib al-Shishakli vào năm 1954, và sức ép phải thống nhất Ả Rập đã phản ánh qua thành phần quốc hội nước này.[4]

Khi Bizri (bản thân cũng phản đối sự thống nhất Ai Cập-Syria) dẫn đầu phái đoàn thứ hai của Syria gồm các quan chức quân sự sang Ai Cập vào ngày 11 tháng 1 năm 1958 thì Nasser đã chấp nhận sáp nhập hoàn toàn hai quốc gia lại với nhau. Chỉ có những người ủng hộ sự thống nhất - trong đó có Salah al-Din BitarAkram El-Hourani - là biết trước về phái đoàn này, trong khi đó một ngày sau thì Quwatli và Azem mới được thông báo, khiến họ nghĩ rằng đó là một cuộc "đảo chính quân sự".[5][6] Ngày 1 tháng 2 năm 1958, Cộng hòa Ả Rập Thống nhất ra đời như một bước đi đâu tiên trong việc thành lập một nhà nước liên Ả Rập. Thời đó chủ nghĩa Liên Ả Rập rất mạnh ở Syria, và Nasser là một hình tượng anh hùng phổ biến khắp thế giới Ả Rập từ sau chiến trang Suez năm 1956. Vì thế tại Syria có sự ủng hộ đáng kể đối với việc lập liên minh với Ai Cập do Nasser nắm quyền. Các điều khoản ngoại giao được ký kết giữa những quan chức lãnh đạo hai nước, mặc dù Azem chỉ miễn cưỡng thi hành.[7] Nasser trở thành tổng thống của cộng hòa mới. Không lâu sau đó, ông tiến hành trừng trị thẳng tay cộng sản Syria và những kẻ chống đối liên minh giữa hai nước, trong đó bao gồm cả hành động cách chức Bizri và Azem.[5][8]

Nasser đang ký hiệp ước thống nhất với Tổng thống Syria Shukri al-Quwatli để thành lập Cộng hòa Ả Rập Thống nhất (tháng 2 năm 1958).

Những điều khoản cuối của Nasser mang đầy tính dứt khoát và không khoan nhượng: "một cuộc trưng cầu dân ý, sự giải tán các đảng phái và sự rút lui của quân đội khỏi nền chính trị". Trong khi điều đầu tiên được đa số thành phần ưu tú của Syria cho là hợp lý thì hai điều kiện sau lại cực kỳ gây quan ngại. Họ tin rằng nó có thể phá hủy đời sống chính trị tại Syria.[9]